Hacı Evhad Camii Tarihçesi
Kasapbaşı Hacı Evhaddin Efendi tarafından, 1573 yılında Mimar Sinan’a yaptırılan bir külliyedir. Hacı Evhad Camii, tekke, hamam, iki çeşme, derviş hücreleri ve hazireden ibarettir.
Hacı Evhad Camii’nin tam ismi, Hacı Evhadüddin Külliyesi veya Hacivat Camii’dir.
Adres:
Yedikule Mh.
34107 Fatih/İstanbul
Koordinat:
40.996773, 28.923949
Enlem: 40°59′48.38″N (40.996773)
Boylam: 28°55′26.22″E (28.923949)
Yapılış Tarihi: 1573
Yaptıran: Kasapbaşı Hacı Evhaddin Efendi
Tadilat: 1956
Mimar: Mimar Sinan
Mimari: Osmanlı
Minare: 1
Kaç m²: 3300 m²
Zaman içinde, Hacı Evhad Camii ve tekke harap hale gelmiştir. Nakşibendî şeyhlerinden Hüsameddin Efendi’nin, Sultan Abdülmecid’e ricası üzerine 1850 yılında cami ve tekke büyük bir tamir görmüştür. Avluya da şadırvan ilave edilmiştir.
1920 yılında meydana gelen yangında yine harap olan Hacı Evhad Camii, uzun yıllar dört duvar halinde kalmış, üstelik çinileri çalınmıştır. Tekkelerin kapatılmasından sonra bakımsız kalan derviş hücreleri, bazı kaynaklara göre tamir edilip Kur’an kursu binası olarak kullanılmıştır. Bazı kaynaklara göre de o hücreler yok olmuştur. Bahçedeki tekke binası tamir edilerek Kur’an kursu haline getirilmiştir.
1945 yılında Rahmi Gezer ve Emine Dürnev tarafından Hacı Evhad Camii iyi bir tamirden geçmiştir. 1956 yılında, yeni bir onarım daha görmüştür. Ancak bu tamirlerde, son cemaat yeri ve çatı orijinal halini kaybetmiştir.
Hacı Evhad Camii, diğer birimleri ile birlikte 3300 m²’lik bir alan kaplamaktadır. Cami, dikdörtgen planlı ve kâgir bir yapıdır. Minber ve kürsü ahşap, mihrap alçıdandır. Müezzin mahfili ve kadınlar mahfili de mevcuttur. Düz çatılı ve almaşık duvarlıdır. Son cemaat yeri ve çatışı ahşaptır.
Yapının sağında bulunan süslü minare, kesme taşla örülmüştür. Tek şerefeli, külahı kurşun kaplamalı olan minare kürsüsünde çiçek kabartmaları bulunmaktadır. Minarenin bu zarif haline bakılınca, caminin Mimar Sinan eseri olduğu anlaşılmaktadır.
Avluda imam evi ile güney çıkışında tuvaletler bulunmaktadır. Hacı Evhad Camii’nin bahçesindeki Kur’an kursu, işlevine devam etmektedir.
Caminin, biri Hacı Evhad Sokağı’nda, diğeri Hacı Evhad Çeşmesi Sokağı’nda olmak üzere iki adet avlu giriş kapısı bulunmaktadır. Kapıların yanlarında da birer çeşme bulunmaktadır.