Ali Paşa Camii Tarihçesi
Sadrazam Ali Fuat Paşa, 1869 yılında İtalyan mimar Bariori’ye eklektik (barok ve rokoko karışımı) üslubundaki Ali Paşa Camii’ni yaptırılmıştır.
Ali Fakih Camii, Ağa Mescidi ve Yakub Ağa Camii olarak da bilinir.
Adres:
Mercan Mh.
34116 Fatih/İstanbul
Koordinat:
41.012799, 28.966070
Enlem: 41°0′46.08″N (41.012799)
Boylam: 28°57′57.85″E (28.96607)
Yapılış Tarihi: 1869
Yaptıran: Sadrazam Ali Fuat Paşa
Tadilat: 1953
Mimar: İtalyan mimar Bariori
Mimari: Barok – Rokoko
Minare: 1
Ali Paşa Camii’nin yerinde daha evvel, Fatih’in eski sarayından kalkan cenazelerin namazlarının kılınması için yapılmış olan Yakup Ağa Mescidinin harabesi bulunurdu. Eski cami kalıntıları yıkılarak yerine Ali Paşa Camii yapılmıştır ve 1912 Mercan yangınında hasar görmüş ve öylece kalmıştır. 1949-1953 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce aslına uygun olarak restore edilmiştir.
Sekizgen prizma biçiminde olan yapı, ilk bakışta türbeye benzemektedir. Caminin altında dükkânlar, köşesinde de sebili vardır. Kitabesinde Sultan Abdülaziz’in tuğrası vardır.
Giriş, Fuat Paşa Caddesi’ndeki küçük bir kapıdan sağlanır. Minik avludan mermer merdivenle önce basık kubbeli son cemaat yerine varılmaktadır. Buradan sağ tarafa uzanan ince koridor, ilk yapılan mescide uzanmaktadır. Sağ taraftan da, sonradan eklenen kısma geçilir. Bir taraftan da döner merdivenle çadır tipli üst mahfile çıkılmaktadır.
Böylece Ali Paşa Camii iç içe iki mekândan oluşmaktadır. Hatta ek dediğimiz yapının yanına bir ilave daha yapılmış ve cami üç parçalı hale dönüşmüştür.
İlk binanın üzeri kubbe ile örtülüdür. Caminin her sekizgen yüzeyinin üst tarafına gelecek şekilde, kubbe üzerinde süslemeleri bulunur. Ve yine her sekizgen yüzeyin üzerinde uzun pencere ve onların da üzerlerinde birer yuvarlak pencere bulunmaktadır. Minberi ahşap, mihrap çimento ile sıvalıdır. Dışta kubbe ile gövde arasında şerit şeklinde bir saçak yerleştirilmiştir. Caminin alt katı ile dükkânlar arasında bir de kuşak bulunmaktadır.
Ek binada yine minber ve mihrap bulunmaktadır. Genelde bu kısım kullanılmaktadır. Mihrap, minber dâhil bütün duvarlar çini ile kaplıdır. İlk mescidin kapısı kapalıdır.
Minare ise, altı kenarlı, tek şerefelidir. Gövdesine ince pencereler açılmıştır.
Sebili, iki caddenin kesiştiği yerdedir. Üç yüzlü olup, her köşesinde sütunlar bulunur. Caminin zemin katı ile birinci katı ayıran konsollu silme, sebilin saçağında da görülmektedir.
1815 doğumlu olan Ali Paşa, Abdülmecid ve Abdülaziz devirlerinde sadrazamlık yapmıştır.