Davut Paşa Camii , Fatih

Davut Paşa Camii Tarihçesi

Külliye, II. Beyazıt’ın vezirlerinden Derviş Davut Paşa (1482-1497) tarafından, 1485 yılında yaptırılmıştır. Davut Paşa Camii, tabhâne, medrese, mektep, türbe, çeşme, aşhane, hamam ve imaretten ibarettir. 1895 yılındaki depremde imaret, mahkeme ve mektep tamamen yıkılmıştır.

Adres:
Cerrah Paşa Mh.
34098 Fatih/İstanbul

Koordinat:
41.006568, 28.937719
Enlem: 41°0′23.64″N (41.006568)
Boylam: 28°56′15.79″E (28.937719)

Yapılış Tarihi: 1485

Yaptıran: Derviş Davut Paşa

Tadilat: 1960

Mimari: Osmanlı

Minare: 1

Davut Paşa Camii, Osmanlı mimarisinde “tabhâneli cami” adı verilen ve asıl ibadet mekânının iki yanında misafir odaları bulunan tipik bir örnektir. Cami, külliyenin tam ortasında kurulmuştur. 18,30×18,30 m. ölçülerinde kare planlıdır. Duvarlar kesme küfeki taşıyla örülmüştür. Son cemaat yeri; altı granit sütunlu, sivri kemerli beş bölümlü ve üzeri üç kubbelidir. Ana giriş kapısı yarım niş içerisinde ve kemerleri çift renkli taşlarla kaplanmıştır. Ana mekân tek, yan bölümler ikişer kubbelidir. Mihrap dışa taşkın beş cepheli bir çıkıntının içinde olup mermerden yapılmıştır. Minber de mermerden olup son derece sadedir. Caminin alt pencereleri kare şeklinde ve kemerlidir. Üst pencerelerin üzerleri ovaldir.

Ana mekânın iki yanındaki tabhâne odalarının her biri kubbe ile örtülüdür. Caminin sağ köşesine bitişik minare, 15. yüzyıl özelliklerini taşımakla birlikte yuvarlak gövde ve bilezikli şerefe çıkmaları 1766 depreminden sonra yapılmıştır. Bugünkü şadırvan, yıkılmış olan eski şadırvanın temelleri üzerine son yıllarda yapılmıştır.

Davut Paşa Camii, 1648 ve 1766 yıllarında vuku bulan depremlerde büyük zarar görmüştür. 1766’daki tahribatı Tahir Ağa ve ekibi onarmıştır. 1782 yılındaki büyük yangında, bu cami de ciddi ölçüde etkilenmiştir. İstanbul’da vuku bulan bütün depremlerde devamlı zarar görmüştür. 1945-1948 yılları arasında, Ekrem Hakkı Ayverdi tarafından 1960 yılında da Vakıflar İdaresince tamir ettirilmiştir. Uzmanlar, her büyük depremde binada çatlaklar meydana geldiğinden dolayı, bu kadar büyük kubbenin baskısına binanın dayanamadığını öne sürmüşlerdir.

Medrese, caminin sol karşısındadır. Revaklı bir avlu etrafında sıralanan kubbeli on altı hücre ve ortada büyük kubbeli bir dershaneden ibarettir. Hücrelerin önlerindeki kubbeli revakların sütun başlıkları çok dikkat çekicidir. Medrese, 1918 yılındaki büyük İstanbul yangınından itibaren evsizler kalanlar tarafından barınak olarak kullanıldığından devamlı tahribata uğramaktadır.

Türbe, caminin kıble tarafındadır. Davut Paşa’ya ait bu yapı, sekiz köşeli ve kubbelidir.

Davut Paşa Camii önünden geçen Hekimöğlu Ali Paşa Caddesi’ne cepheli çeşme, paşanın ölümünden sonra yapılmıştır. Sivri kemerli ve mermer teknelidir. Günümüze ulaşan kitabeli en eski Türk çeşmesidir.

Davutpaşa Sıbyan Mektebi, şimdiki Davutpaşa Lisesi’nin yerinde bulunurdu. Büyük depremlerden birinde yıkılıp yok olmuştur.

Cami avlusu, Osmanlı mimarisini çok güzel yansıtan mezar taşları ile doludur.