Hacı İlyas Yatağan Camii , Fatih

Hacı İlyas Yatağan Camii Tarihçesi

Hacı İlyas Yatağan Camii’ni, fetih sırasında Fatih Sultan Mehmet’in topçubaşısı olan Hacı İlyas Ağa, mescid olarak yaptırmıştır. 1598 yılında Kazgancı İlyas Çelebi Efendi minber koydurarak mescidi camiye çevirtmiştir.

Adres:
Ayvansaray Mh.
34087 Fatih/İstanbul

Koordinat:
41.035664, 28.942156
Enlem: 41°2′8.39″N (41.035664)
Boylam: 28°56′31.76″E (28.942156)

Yapılış Tarihi: Fatih Devri

Yaptıran: Hacı İlyas Ağa

Tadilat: 1900-1901

Minare: 1

Kanuni Sultan Süleyman devrinin hocalarından Yatağan Dede, bu sokakta oturmuş ve bir çeşme yaptırmıştır. Bu yüzden sokağa Yatağan ismi verilmiştir. Hacı İlyas Yatağan Camii için de aynı isim kullanılmıştır.

Kare planlı olan yapının duvarları, üç sıra düzgün taş, iki sıra tuğla ile örülmüştür. Kirpi saçaklı çatı, kiremitle örtülüdür. Hacı İlyas Yatağan Camii’nin önüne sonradan eklenen iki katlı son cemaat yerinin cephesi ahşapla kaplanmış olduğundan diğer cephelerden farklı görünüm kazanmıştır. Ayrıca son cemaat yerinin önü camekânla kaplanmış bir ayakkabılık eklenmiştir. Son cemaat yerinin sol tarafında imam odası yer alır.

Harime, son cemaat yerinden ahşap bir kapı ile girilir. Giriş kapısının sağ ve solunda iki saf sırası kadar bir bölümün önü ahşap korkulukla ayrılmıştır. Kapının sağından ahşap bir merdivenle üst mahfile çıkılır. Bu merdivenlerde, Fatih döneminden kalma ahşap ayrıntılar vardır. Sekiz direk üstündeki mahfilin ön tarafı ahşap parmaklıkla kapatılmış ve kadınlara özel bir yer haline getirilmiştir.

Harim, 10,15×13,32 m. ebatlarında olup, 1975 yılında tamir edilen tavanı, boyalı çubuk ahşapla kaplanmıştır. Mihrap mermerden olup, üst kısmı mukarnaslıdır. Hacı İlyas Yatağan Camii’nde minber ve kürsü ahşaptandır. Bütün duvarlar yerden bir metre yükseğe kadar lambri ile kaplanmıştır. Sağ ve sol duvarlarda üçer, kıble ve kuzey duvarlarda altlı-üstlü dörder adet pencere vardır. Bütün pencereler dikdörtgen formlu üst pencerelerin üzerleri sivri kemerlidir. Doğu cephesindeki dördüncü pencere kapatılarak dolap haline getirilmiştir.

Hacı İlyas Yatağan Camii, taş ve tuğladan yapılmış güdük minarenin gövdesi silindir şeklinde olup, tek şerefelidir. Minare girişi kadınlar mahfilinin batı duvarındaki kapıdan sağlanır.

Avluda abdest alma yeri ve tuvaletler vardır. Yine avluda, 1854 yılında taşı yenilenmiş Topçubaşı İlyas Ağa’nın mezarı ve minarenin sağında Yatağan Dede’nin kabri bulunmaktadır.

1900-1901 yıllarında onarım gören Hacı İlyas Yatağan Camii’nde, yüz civarında kişi namaz kılabilmektedir.