Hürrem Çavuş Camii , Fatih

Hürrem Çavuş Camii Tarihçesi

Hürrem Çavuş Camii‘nin inşaatına Kanuni Sultan Süleyman’ın Divan-ı Hümayun çavuşlarından Hürrem Çavuş 1560 yılında başlatmış, ancak onun ölümünden sonra 1562 yılında tamamlanmıştır. Yapı, Mimarı Sinan’ın eseridir.

1844 ve 1901 yıllarında büyük onarım görmüşse de sonraki yıllarda bakımsız kalmıştır. Bunun üzerine Vakıflar İdaresi 1980-1982 ve 2000 yıllarında camiyi tamir ettirmiştir.

Adres:
Hırkai Şerif Mh.
34091 Fatih/İstanbul

Koordinat:
41.021937, 28.936454
Enlem: 41°1′18.97″N (41.021937)
Boylam: 28°56′11.23″E (28.936454)

Yapılış Tarihi: 1560 – 1562

Yaptıran: Hürrem Çavuş

Tadilat: 2000

Mimar: Mimar Sinan

Mimari: Osmanlı

Minare: 1

Kaç kişilik: 300

Eserin etrafı, taş ve tuğladan yapılmıştır; pencereli kalın bir bahçe duvarı ile çevrilidir. Cami avlusuna, batıya bakan kapıdan girilmektedir. Avluda sağda abdest alma mahalli, tuvaletler ve üç büyük yaşlı ağaç bulunmaktadır.

Hürrem Çavuş Camii girişinin önündeki son cemaat yeri; Sinan’ın yapımında etrafı açık, ahşap direkler üzerinde kiremit çatılıdır. Ama sonraki yıllarda direkler arası lambri ile kapatılmış, harim binasının önü tamamen kapanmıştır. Kendi önüne de daha alçak ve kiremit çatılı küçük bir giriş kulübesi ilave edilmiştir. Sağ tarafta da son cemaat yerinin üst katına çıkan bir merdiven yaptırılmıştır. Bu uydurma son cemaat yeri yüksek olduğundan caminin giriş kapısının bir kısmı kapanmıştır. Bu kısım harim içindeki üst mahfilden açıkça görülmektedir.

Hürrem Çavuş Camii‘nin harim dikdörtgen planlı olup, duvarlar bir sıra kesme taş, iki sıra tuğla ile örülmüştür. Mermer çerçeveli giriş kapısından girildiğinde sağda müezzin mahalli, solda üst mahfil merdivenleri bulunmaktadır. Ahşap direkler üzerindeki üst mahfil giriş duvarı boyunca uzanmış, ancak fazla enli değildir.

Pencereler doğu, batı ve mihrap duvarında iki sırada ikişer adet bulunmaktadır. Alttakiler dikdörtgen ve kemerlidir. Üsttekiler alçı şebekeli (petekli) ve sabittir. Ayrıca mihrap duvarının üst kısmında yuvarlak bir pencere daha mevcuttur. Giriş kapısının bulunduğu duvarda yer alan sağlı sollu iki pencere son cemaat yerinin kapatılması ile kör halini almıştır. İki pencerenin ortasında da yukarıda bahsedilen ana giriş kapsının mermer çerçevesi dikkat çekmektedir.

Harim, 6×12 m. ölçülerindedir. Beş saf sırasında 300 kişi namaz kılabilmektedir. Mihrabı alçıdan ve mukarnaslıdır. Minber ve tavan ahşaptandır. Tavan, ağaç çıtalarla karelere bölünmüştür. Sol ön köşede olan vaaz kürsüsü, kupa şeklinde ve ahşaptandır. Pencerelerin yanlarında yeşil üzerine beyaz hatla mukaddes isimler yazılmıştır. Bütün duvarlar yerden itibaren yarım metre yüksekliğinde lambri ile kaplanmıştır. Çatısı kiremitle örtülüdür.

Taştan yapılmış minare caminin sağındadır (kuzeybatısında). Kalın gövdeli güdük minare tek şerefeli olup, tepede kurşundan sivri külahı bulunmaktadır. Hürrem Çavuş’un kabri, caminin doğu ve kuzeydoğusunu çevreleyen hazirededir. Burada ayrıca Ayasofya kürsü şeyhi Abdurrahman Efendi, Sultan Ahmet kürsü şeyhi Çelebi Mehmet Efendi ve bunların oğulları da bulunmaktadır.

Caminin avlusunda yaptırılmış sıbyan mektebi ve çeşme ile kıble tarafındaki tekke günümüze ulaşamamıştır.