istanbuldakiCamiler.com İstanbul'un Cami Rehberi
Mihrimah Sultan Camii Tarihçesi
Mihrimah Sultan Camii, Kanuni Sultan Süleyman’ın Hürrem Sultan’dan olan kızı Mihrimah Sultan adına 1548’de Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Üsküdar Meydanı’nda bulunmaktadır.
Sinan’ın erken dönem eserlerinden olan külliye bir cami, medrese, türbe, sıbyan mektebi, han ve imarethane ile tabhaneden oluşmaktaydı. Bunların ancak bir kısmı günümüze gelebilmiştir.
Adres:
Mimarsinan Mh.
34664 Üsküdar/İstanbulKoordinat:
41.027028, 29.015762
Enlem: 41°1′37.3″N (41.027028)
Boylam: 29°0′56.74″E (29.015762)
Yapılış Tarihi: 1548
Yaptıran: Kanuni Sultan Süleyman
Tadilat: 2014
Mimar: Mimar Sinan
Mimari: Osmanlı
Minare: 2
Mimar Sinan, Mihrimah Sultan Camii’nde Ayasofya Camii’nin daha çağdaş bir modelini gerçekleştirmiştir. Mihrimah Sultan Camii’nin avlusuna bakan görkemli giriş kapısının iki yanına üzeri stalâktitli birer mihrabiye yerleştirilmiştir. Giriş kapısı kırmızı ve beyaz mermerlerin alternatifli sıralanmasıyla oluşmuş yuvarlak kemerden meydana gelmiştir.
Genellikle cami girişlerinin üzerinde bulunan yarım kubbe bu yapıda uygulanmadığından, camiye giriş anından itibaren ziyaretçiler ana kubbenin altına geçiş sağlamaktadırlar. Pencere kapakları, mermer mihrabı ve minberiyle caminin girişindeki şadırvan ince bir işçilik ürünüdür.
Medrese avlusunun iki uzun cephesine dört oda yerleştirilmiştir. Bu odaların önünde sütunların yuvarlak kemerlerle birbirine bağlandığı, üzerleri kubbeli bir revak bulunmaktadır. Üzerleri kubbeyle örtülü medrese hücreleri kare planlı olup, içlerinde birer ocak ve dolap nişleri yer almaktadır.
Medrese avlu girişinin karşısına gelen mekâna kare planlı dershane yerleştirilmiştir. Üzerinde kitabesi bulunmayan dershanenin üzeri tromplu bir kubbeyle örtülmüştür. Dershane ayrıca beş adet pencereyle aydınlatılmıştır.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında Çocuk Dispanseri ve Ruh Sağlığı binası olarak kullanılan medrese günümüzde özel bir tıp merkezi olarak faaliyet göstermektedir.
Mihrimah Sultan Camii’nin, kuzey yönünde yer alan medrese kesme küfeki taşından yapılmıştır. Günümüzde sağlık merkezi olarak kullanılan medresenin içi, yapılan müdahalelerle özgünlüğünü yitirmiştir. Medresenin on dokuz kubbesi kurşunla kaplı olduğundan, burası Kurşunlu Medrese ismiyle de tanınmaktadır. Kaynaklardan anlaşıldığına göre, medresenin yapımından sonra devrin ünlü müderrislerinden İmamzade Mehmed Efendi burada ders vermiştir. Onun ardından Şemseddin Ahmed Efendi, Arapzade Mehmed Efendi, Şah Mehmed Çelebi, Hacı Murad-zade Dursun Efendi, Şeyhülislam Çivizade Mehmed Efendi de burada ders vermiştir. Vakfiye kayıtlarına göre, günlük olarak müderrise 50, öğrencilerden en bilgili olanına 5, dersi terk etmeyen 14 öğrencinin her birine 2 şer, sabah namazından önce kapıyı açarak yatsıdan sonra kapayacak kapıcıya 2 ve temizlik işlerine bakan ferraşa ise günde 1 akçe verilmesi şart koşulmuştur
Mihrimah Sultan Camii, ile medrese arasında biri Mihrimah Sultan’ın iki oğluna, diğeri ise Sadrazam ibrahim Edhem Paşa’ya ait iki türbe bulunmaktadır. Sıbyan mektebi caminin kıble yönündedir. Tabhane, imarethane ve han ise günümüze ulaşmamıştır.
Nisan ve Mayıs aylarında Beyazıt Yangın Kulesinden veya o bölgedeki yüksek bir noktadan bakıldığında Mihrimah Sultan Camii’nin iki minaresi arasında güneşin doğuşu, akşam ise günbatımında ayın batımı izlenebilmektedir. Aynı kuleden batı ufkuna bakıldığında ise yine Mihrimah Sultan için Mimar Sinan’ın inşa ettiği Edirnekapı Külliyesinde sabah ayın batışı; akşam ise güneşin batışı izlenebilmektedir.
