Murat Paşa Camii

Murat Paşa Camii Tarihçesi

Murat Paşa Camii‘nin, Fatih Sultan Mehmet döneminin sadrazamlarından Has Murat Paşa tarafından 1471 yılında külliye olarak inşaat başlatılmıştır. Paşa’nın 1473 yılında Otlukbeli Harbi’ndeki şehadeti üzerine Suriye’nin Harna şehrinde gömülmüştür. İnşaatı kardeşi ve yeni Sadrazam Mesih Paşa 1478 yılında tamamlamıştır. Cami, tabhâne (imaret), medrese ve hamamdan meydana gelen Murat Paşa Külliyesi’nden zamanımıza sadece bu cami kalmıştır.

Adres:
Molla Gürani Mh. 34093 Fatih/İstanbul

Koordinat:
41.010449,28.948875
Enlem: 41°0’37.62¨N (41.010449)
Boylam: 28°56’55.95¨E (28.948875)

Yapılış Tarihi: 1471 – 1478

Yaptıran: Has Murat Paşa

Tadilat: 1946

Mimari: Osmanlı

Minare: 1

Murat Paşa Camii, kendini gösteren iki fonksiyonlu tabhâneli cami tipinin örneklerindendir.
Harim; mihrap-taçkapı ekseninde sıralanan ve büyük bir sivri kemerle birbirine açılan eşit büyüklükte kare planlı olup iki kubbelidir. Mihrap ve minberin bulunduğu mahal ile giriş kapısı tarafındaki bölüm arasında iki basamaklı kot farkı vardır. Kubbelerden birincisi 16 dilimli olup basit ve iri baklavalı kuşağa yüklenmiştir. İkinci kubbe mukarnaslı ve pandantiflerle süslenmiştir. Her ikisinin de çapı 10,5 metre yüksekliği 21 metredir. Harimin sağ ve solunda kare planlı tabhâne odaları ile bulunur. Tabhânelerin harime açılan kapıları arasına mukarnaslı birer niş yerleştirilmiştir.
Kesme taş işçiliğindeki beş kubbeli son cemaat yerinin et¬rafı açıktır. Kubbeler mukarnaslı ve baklavalı başlıklarla sivri kemerlerlere oturmuştur. Murat Paşa Camii’nin duvarları kesme taş ve tuğladandır. Mihrap ve minber mermer, kürsü ahşaptır. Kapı tarafındaki bölümde yer alan ahşap müezzinlik mahfili sonradan yapılmıştır. Mihrap, minber ve kürsü yenidir.
Kubbe ve duvarlardaki kalem işleri ile minare, Fatih dönemi işaretlerini taşımaktadır.
Murat Paşa Camii’nin sağında yer alan tek şerefeli minare, kesme taştan, kare kaideli ve silindir gövdelidir. Minare 19. yüzyılda tamir görmüştür. Şerefe altı üç sıralı mukarnaslıdır. Kaidesinde iki adet güneş saati mevcuttur.
Caminin şadırvanını Kara Davud Paşa yaptırmıştır. Hazirede, Kara Davud Paşa’nın, Mesih Ali Paşa’nın ve Şeyhülislam Pirizâde Osman Sahib Efendi’nin mezarları bulunmaktadır.
Zamanla bakımsız kalmış olan cami, 1935 ve 1946 yıllarında onarım görmüştür. Diğer müştemilât ise bakımsızlığa terk edilmiştir. Caminin batısındaki medrese, 1930 yılında yıktırılmıştır. Doğu tarafında bulunan ve İstanbul’un en güzel eserlerinden olan hamam ise, 1956 yılında Vatan Caddesinin genişletilmesi sırasında yıktırılmıştır. Külliye bünyesinde olup da Millet Caddesinin sol tarafında kalan Oğlanlar Tekkesi yıktırılmış, türbe, sebil ve çeşmesi de caminin kuzey avlusuna taşınmıştır. Şirmerd Çavuş’un (I.Selimin rütbeli askerlerinden) mescidi de yıktırıl¬mış; türbesi, bu cami ile hiç ilgisi yokken caminin bahçesine taşınmıştır.