Şazeli Tekke Camii - Sazeli Tekke Mosque
Şazeli Tekke Camii - Sazeli Tekke Mosque

Şazeli Tekke Camii , Fatih

Şazeli Tekke Camii Tarihçesi

Şazeli Tekke Camii, 18. yüzyıl sonlarında veya 19. yüzyıl başlarında, Ahmet Halil Ağa adında bir hayırsever tarafından tekke, mescit, tevhidhane olarak yaptırılmıştır. Tekkenin ilk şeyhi ise 1826’da vefat eden El-Hac Ahmet Efendi’dir. Şazeli tarikatını İstanbul’da temsil eden ilk tekkedir.





Adres:
Cibali Mh.
34083 Fatih/İstanbul

Koordinat:
41.022476, 28.960099
Enlem: 41°1′20.91″N (41.022476)
Boylam: 28°57′36.36″E (28.960099)

Yapılış Tarihi: 19. Yy. başları

Yaptıran: Ahmet Halil Ağa

Tadilat: 1989

Minare: 1

Not: Şazeli tarikatını İstanbul’da temsil eden ilk tekkedir.

Yeşil Tulumba Tekkesi, Balmumcu Tekkesi ve Şem’i Şeyh Ahmet Efendi Tekkesi gibi adlarla da bilinir.

Şazeli Tekke Camii, tarihi bilinmeyen bir günde yanmıştır. Cemaleddin Efendi Sokağı’ndaki kapısı üzerindeki kitabede, tekke, tevhidhanenin, 2. Abdülhamid tarafından 1886-1887 tarihleri arasında yenilendiği yazılıdır. Mermer sövelerle kuşatılmış levhanın ortasında yer alan ta’lik hatlı kitabede, 2. Abdülhamid’in “Sami” imzalı tuğrası bulunmaktadır.

Şazeli Tekke Camii, Cumhuriyet dönemine kadar faaliyetini sürdürmüş, 1925 yılında kapatılması ile sahipsiz kalmış, berduşların barınağı haline gelmiş, tekke bölümleri yıkılmıştır. Kıble tarafındaki hazire ortadan kaldırılmıştır. Daha sonra Zeyrek Spor Kulübü binayı temizletmiş ve uzun müddet lokal olarak kullanmıştır. 1989 yılında, Fatih Müftülüğü’nün girişimi ile mahkeme kararı marifetiyle tahliye ettirilmiştir. Osman Topbaş isimli hayırsever tüccarın maddi ve manevi yardımlarıyla mescit yeniden inşa edilerek, 1989 yılı Ramazan ayının Kadir gecesinde ibadete açılmıştır.

Şazeli Tekke Camii, 11,40×8,65 m. ölçülerinde dikdörtgen planlıdır. Duvarları dört sıra moloz taş, iki sıra tuğla ile örülmüştür. Kırma çatısı ahşap, üzeri kiremitle örtülüdür. Tavanı beton olup ahşap kaplamalıdır. Basık kemerli Mihrabı Kütahya çinisiyle kaplanmıştır. Mihrabın dış kısmını üzerinde tarihsiz “Ya Sey-yidel İmam Ali Ebul Hasen eş-Şazeli” kitabesi bulunmaktadır. Minberi dekorlu olup ahşaptır. Her duvarda ikişer pencere bulunmaktadır. Dikdörtgen olan kapı ve pencere açıklıkları küfeki taşından sövelerle çevrilmiş, demir parmaklıklarla donatılmıştır. Kuzey duvarı önündeki ahşap kadınlar mahfili, son onarımda beton olarak yenilenmiş, korkulukları ahşaptan yapılmıştır. Giriş kapısı önüne, demirden bir camekanlı bölme ilave edilmiştir.

Dışarıdan çıkılan minaresi betondur. Bostan Hamamı Sokağındaki kapısı yanına son yıllarda iki katlı imam ve müezzin lojmanı yaptırılmıştır. Lojmanın altına, mermer merdivenle inilen abdest alma yerleri ve tuvaletler yaptırılmıştır.

Şazelilik; Şeyh Şazilalı Ebü’l Hasan Ali’nin (Ö.1258) adına halifeleri tarafından 13. yüzyılın ikinci yarısında kurulan bir tarikattır. Ebü’l Hasan Ali, Fas’ın Şazila köyündeki bir mağarada halvete girdiğinden isminin başına “Şazilalı” eki gelmiştir. Derin bir tasavvuf birikimine sahip Hasan Ali, müritlerine uymaları gereken belirli kaideler bırakmamışken, kendisinden sonra gelen halifeleri tarafından sistemleştirilerek Şazeli tarikatının temelleri oluşturulmuştur. Şazelilik, Endülüs’te ve Kuzey Afrika’da yüzyıllar boyunca büyük bir yaygınlığa ve etkinliğe sahip olmuştur. Osmanlı’da fazla rağbet görmemiştir. Ancak, Paris ve Londra gibi metropoller de Şazeli tekkeleri günümüzde de faaliyetlerini sürdürmektedir. Cezayir’deki Şazeli tarikatı mensupları bu camiyi ziyarete gelmektedirler.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir