Üçbaş Camii , Fatih

Üçbaş Camii Tarihçesi

Üçbaş Camii, Amasya’da kadılık yapmış Nureddin Hamza Efendi tarafından, 1532-1533 yıllarında yaptırılmıştır. Nureddin Efendi, Karasu Üçbaş Köyü doğumlu olduğundan köyünün ismini kendisine lakap olarak seçmiştir.

Üçbaş Camii, Nureddin Hamza Mescidi ve Üçbaş Nureddin Hamza Camii olarak da bilinir.

Adres:
Atikali Mh.
34087 Fatih/İstanbul

Koordinat:
41.025013, 28.943000
Enlem: 41°1′30.05″N (41.025013)
Boylam: 28°56′34.8″E (28.943)

Yapılış Tarihi: 1532-1533

Yaptıran: Nureddin Hamza Efendi

Tadilat: 1989

Mimar: Mimar Sinan

Mimari: Osmanlı

Minare: 1

Kaç m²: 95 m²

Not: Mimar Sinan’ın, İstanbul’daki tarihi bilinen ilk yapısıdır.

Mimar Sinan’ın, İstanbul’daki tarihi bilinen ilk yapısıdır. Ancak klasik mimari özelliklerinin çoğunu kaybetmiştir. Tuğla ve taşla örülü duvarlar sıvanmıştır. Pencereleri ve mihrabı sonraki yıllarda yapılan onarımlar sırasında değiştirilmiştir.

Mescid, 1729 Balat yangınında hasar görmüş, sonraki yıllarda yenilenmiştir. 1960 yılında da bir dernek tarafından şimdiki haline getirilmiştir. 1989’da büyük bir onarım daha görmüş, yıpranmış duvarları tuğla ile örülerek yenilenmiştir. Çatı çökmek üzere olduğundan yenilenmiş, tavanı biraz daha yükseltilerek betondan düz olarak yapılmıştır. Dış cephe tamamen seramikle kaplanmıştır.

Avlu kapısından girildiğinde, sağ tarafta hazire, sol tarafta çatısı kiremitli ve atıl durumda olan Üçbaş Medresesi görülmektedir. Minare arkasında abdest alma muslukları ve imam evi bulunmaktadır.

Üçbaş Camii‘ne girerken önce, etrafı camekanla kapatılmış küçük bir bölüme, sonra son cemaat yeri ile birleştirilmiş harime geçilir. Harimin doğu ve batı duvarlarında altta ve üstte simetrik ikişer pencere bulunmaktadır. Mihrap duvarında ise, iki yanda altlı-üstlü ikişer pencere vardır.

İç alanı 95 m² olan caminin mihrabı mermerden, minber ve vaaz kürsüsü ahşaptandır. Daha önce ahşap olan tavan, halen düz ve çimento sıvalıdır. Duvarlar yerden alt pencere hizasına kadar seramikle kaplanmıştır. Betondan yapılmış üst mahfil, harime dikdörtgen şeklinde gelip, iki ufak balkon çıkması yapmaktadır. Üst mahfilin altı, imam odası haline getirilmiştir. Üst mahfile hem dışarıdan, hem de imam odasının yanındaki merdivenle çıkılmaktadır. Üst mahfilin kuzey duvarında dört, diğer iki duvarında ikişer pencere vardır.

Üçbaş Camii‘nin dış cephesi son onarım sırasında tamamen seramikle kaplanmıştır. Çatı kiremitle örtülmüştür.

Avlu girişinin sağında, sokağa cepheli olan minarenin kaidesi, 16. yüzyılda, küfeki taşından yapılmıştır. Üst kısmı 1989 tadilatı sırasında kesme taştan inşa edilmiştir. Tek şerefeli ve konik külahlıdır.